วิธีเพาะเมล็ดผักไฮโดรโปนิกส์

วิธีเพาะเมล็ดผักไฮโดรโปนิกส์

วิธีเพาะเมล็ดผักไฮโดรโปนิกส์ การปลูกผักไฮโดรโปนิกส์นั้นอันดับแรกคือต้องเริ่มจากการเพาะเมล็ดผัก วัสดุมีเดียที่นำมาใช้ในการเพาะเมล็ดมีอยู่หลายชนิด แต่ที่นิยมใช้กันมากจะใช้เป็นฟองน้ำ เพราะจะได้ผักที่สะอาดไม่มีเศษผงร่วงใส่ใบผัก และที่สำคัญคือมีราคาถูก ในปัจจุบันเรามีฟองน้ำไฮโดรโปนิกส์ที่กรีดช่องสำหรับหยอดเมล็ดผักออกมาขายแล้ว ช่วยลดขั้นตอนการเพาะเมล็ดลงได้เยอะมาก

สิ่งที่ต้องเตรียมในการเพาะเมล็ดผักด้วยฟองน้ำ ก่อนนำไปปลูกในระบบไฮโดรโปนิกส์

• การนําฟองน้ำมาปลูกผักไฮโดรโปนิกส์ ควรเลือกใช้ฟองน้ำแบบละเอียดที่กรีดช่องสำหรับหยอดเมล็ดผักไว้แล้วเท่านั้น
• เมล็ดพันธุ์ผักสลัด ใช้แบบเคลือบจะงอกดีกว่า และทำงานได้ง่ายกว่าเมล็ดผักแบบเปลือย การเลือกใช้เมล็ดพันธุ์ผักสลัดแบบดี จะช่วยในเรื่องอัตราการงอกของเมล็ด ผักโตไวได้น้ำหนัก ทรงต้นออกทรงพุ่มสวยงาม ควรเลือกสายพันธุ์ที่ทนร้อนจะช่วยให้ปลูกผักได้ง่ายมากยิ่งขึ้น

ควรใช้ถาดรองน้ำสำหรับอนุบาลกล้าผัก สามารถใช้ถาดรองน้ำแบบทั่วไปได้ หรือสามารถสั่งซื้อได้ทางหน้าร้านค้าทั่วไป

คุณสมบัติของฟองน้ำคือ อุ้มน้ำแต่ไม่ดูดน้ำ เมื่อเรารดน้ำลงไปแล้วจะเป็นว่าน้ำจะไม่ซึมเข้าไปในตัวฟองน้ำ ฟองน้ำจะลอยขึ้นมาซึ่งหากเราเอาไปเพาะเมล็ดจะทำให้เมล็ดไม่งอกเพราะว่าหน้าฟองน้ำจะแห้งเมล็ดผักจะไม่ได้รับความชื้นมากพอนั่นเอง ก่อนหยอดเมล็ดเราต้องนวดฟองน้ำให้ช้ำก่อน

การนวดฟองน้ำให้ทั่วและวางฟองน้ำลงถาดรองน้ำ จากนั้นรดน้ำลงไปแล้วใช้ฝ่ามือกดไล่ฟองอากาศให้ทั่วทั้งแผ่น ให้ฟองน้ำซับน้ำไว้เป็นอันใช้ได้ ที่สำคัญคืออย่าให้ผิวด้านบนฟองน้ำแห้ง เมื่อเรานวดฟองน้ำจนได้ที่ จะเห็นว่าฟองน้ำไม่ลอยน้ำเหมือนเดิมแล้ว เมื่อได้แบบนี้ก็เริ่มหยอดเมล็ดผักได้

ข้อควรระวังในช่วงเพาะเมล็ดผัก

เมื่อเพาะเมล็ดได้ 2 วันแล้ว  ให้นําเมล็ดผักที่จะเริ่มงอกและต้องมาได้รับแสงแดด ไม่งั้นจะมีปัญหาต้นกล้าผักยืดจนนำมาใช้ปลูกไม่ได้ ต้องนำฟองน้ำออกรับแดด ควรพรางแสงให้ได้แสงแดดรำไร เพราะกล้าผักที่พึ่งงอกยังไม่แข็งแรง จึงไม่ควรให้รับแดดที่ร้อนจัดเกินไป ช่วงนี้ควรเริ่มให้ปุ๋ยแบบอ่อนๆ

หลังจากหยอดเมล็ดผักได้ 2 สัปดาห์ กล้าผักจะเริ่มโต ใบผักจะแผ่ออกด้านข้างมากขึ้น ควรแยกกล้าผักขึ้นโต๊ะอนุบาล อย่าปล่อยให้กล้าผักที่กำลังโตเบียดกันแน่นแบบในรูปข้างบน นอกจากจะทำให้ผักโตช้าแล้ว ยังมีปัญหาเวลาจับแยกแล้วทำให้รากผักขาดอีกด้วย

ต้นกล้าผักสลัดที่จับแยกขึ้นโต๊ะอนุบาลแล้ว จะเป็นดังรูปข้างบน รางอนุบาลจะเจาะรูที่ถี่กว่ารางปลูกเพื่อให้ประหยัดพื้นที่ และดูปลต้นกล้าผักที่อยู่ในช่วงอนุบาลได้ง่าย ต้นกล้าผักสลัดจะอยู่ในโต๊ะอนุบาลจนถึงสัปดาห์ที่ 4 นับจากวันที่เพาะเมล็ด

หลังจากเพาะเมล็ดผักได้ 4 สัปดาห์ หากเราดูแลกล้าผักได้อย่างเหมาะสม ผักจะโตจนใบผักเริ่มเบียดกันอีกรอบ ควรย้ายกล้าผักขึ้นโต๊ะปลูก และดูแลผักจนถึงอายุ 45 วัน ก็เริ่มเก็บผักออกขายได้ ระยะห่างของการเจาะรูรางปลูกผักสลัดที่เหมาะสมอยู่ที่ 20 ซม. เมื่อผักสลัดถึงอายุเก็บขายแล้ว ใบผักจะแผ่ออกมาชนกันพอดี

การปลูกผักไฮโดรโปนิกส์ ในระบบราง

วิธีเพาะเมล็ดผักไฮโดรโปนิกส์ การปลูกผักไฮโดรโปนิกส์ ในระบบราง  สิ่งที่ต้องให้ความสำคัญก็คือถังน้ำที่ใช้สำหรับใช้พักน้ำที่ผสมปุ๋ยเอบี ก่อนที่จะสูบขึ้นหัวรางปลูกผัก ถังน้ำควรมีขนาดที่พอเหมาะกับจำนวนผักที่อยู่บนโต๊ะ เพราะจะมีผลต่อความนิ่งของสภาพน้ำ ไม่ว่าจะเป็นเรื่องอุณหภูมิ (ความร้อน) ค่าความเป็นกรดด่าง (pH) ค่าความเข้มของปุ๋ย (EC) หลายคนอาจจะสงสัยว่าควรใช้ถังแบบไหน ขนาดเท่าไหร่ ในหัวข้อนี้จะขอพูดถึงว่าถังแต่ละแบบมีข้อดีข้อเสียต่างกันยังไง

สูตรการเลือกขนาดของถังน้ำที่ใช้กันทั่วไปก็คือ ผัก 1 ต้น/ ถังน้ำ 1 ลิตร อย่างเช่นโต๊ะปลูกผัก 6 เมตร วาง 8 ราง ปลูกผัก 240 ต้น ควรเลือกใช้ถังน้ำขนาด 200 ลิตรขึ้นไป เพราะในช่วงกลางวันที่แดดร้อนจัด อุณภูมิของน้ำจะสูงเกิน 30 องศา ซึ่งจะเสี่ยงต่อปัญหารากเน่า การที่มีน้ำในถังปริมาณมากพอจะสามารถคายความร้อนได้ก่อนที่จะสูบวนกลับขึ้นรางปลูก จะช่วยแก้ปัญหาความร้อนสะสมในระบบลงได้มาก

ถังใส่น้ำแบบพลาสติกทรงเหลี่ยม ส่วนมากโรงงานจะผลิตแบบมีพลาสติก 2 ชั้น มีความแข็งแรงพอสมควร ด้านข้างมีที่ระบายน้ำ ราคาที่ขายกันทั่วไป ถังขนาด 200 ลิตร ราคาประมาณ 1,400 – 1,500 บาท ซึ่งถือว่าแพงพอสมควร

ถังสารเคมี 200 ลิตร (มือสอง) ถังถูกออกแบบให้ใช้งานในแนวตั้ง ปัญหาอยู่ที่ขอบถังด้านบนสูงกว่าโต๊ะปลูกผักไฮโดรโปนิกส์ การนำถังสารเคมีมาใช้งานจึงต้องขุดดินลงไป 50 ซม. ให้น้ำจากโต๊ะปลูกไหลกลับลงถังได้ แต่ฟาร์มผักที่เทปูนหรือไม่สามารถขุดดินได้ก็จะวางแนวนอนแล้วเจาะช่องด้านข้างแทน แต่ก็จะมีปัญหาเรื่องความแข็งแรงเวลาใส่น้ำ เมื่อใช้งานไปจะเจอปัญหาน้ำดันออกด้านข้างจนถังแตก ถังสารเคมี 200 ลิตร (มือสอง) ราคาโดยทั่วไปอยู่ที่ใบละ 500 บาท

กระบะผสมปูน สามารถนำมาใช้ใส่น้ำสำหรับปลูกผักไฮโดรโปนิกส์ได้เหมือนกัน หาซื้อได้ตามร้านวัสดุก่อสร้างทั่วไป มีตั้งแต่ 135 – 200 ลิตร ราคาประมาณใบละ 500 บาท

วงบ่อคอนกรีต นำมาใช้ใส่น้ำสำหรับโต๊ะปลูกผักได้เหมือนกัน มีข้อดีคือช่วยให้น้ำคายความร้อนได้เร็วขึ้น วัสดุมีความแข็งแรง แต่มีข้อเสียคือน้ำหนักเยอะ เคลื่อนย้ายลำบาก มีปัญหาปูนร่อนเวลาโดนกรดไนตริกที่นำมาปรับค่า pH ของน้ำ

สรุป

เรื่องความจุน้ำของถังเป็นเรื่องสำคัญเพราะในช่วงที่ผักโต อายุ 40 วันขึ้นไป ผักจะกินน้ำเยอะมาก ต้องเติมน้ำให้เต็มถังอยู่เสมอ หากน้ำในถังเหลือน้อยก็จะมีปัญหาน้ำในถังคายความร้อนไม่ทัน มีปัญหาน้ำร้อนลวกรากผักจนเกิดปัญหารากเน่าได้ การใช้ถังน้ำที่มีความจุเยอะจะมีข้อดีอีกอย่างนั้นคือ การเปลี่ยนแปลงคุณสมบัติต่างๆ ของน้ำ จะช้ากว่าถังที่มีความจุน้ำน้อยๆ ไม่ว่าจะในเรื่องอุณหภูมิความร้อน ค่าความเป็นกรดด่าง (pH) ความเข้มข้นของปุ๋ย (EC) ดังนั้นยิ่งใช้ถังใบใหญ่ได้จะยิ่งดี แต่ถ้าใหญ่เกินไปก็จะมีราคาแพง ดังนั้นขนาดของถังสารละลายจึงควรพอดีกับจำนวนผักที่ปลูกและขนาดของโต๊ะปลูกด้วย

การปลูกผักไฮโดรโปนิกส์ ในระบบ NFT

วิธีเพาะเมล็ดผักไฮโดรโปนิกส์ การปลูกผักไฮโดรโปนิกส์  (ใช้รางปลูกผัก) หัวใจสำคัญก็คือ ใช้ปั๊มน้ำสูบน้ำขึ้นหัวรางปลูกแล้วปล่อยไหลกลับลงถังสารอาหาร การทำระบบสำหรับเริ่มต้นและสามารถดูแลแปลงผักได้ง่ายคือทำถังน้ำแยกกันคนละโต๊ะ และต้องใช้ปั๊มสูบน้ำโต๊ะละตัว ดังนั้นจึงต้องเลือกอัตราการจ่ายน้ำที่ให้เพียงพอกับจำนวนผักที่ปลูกบนโต๊ะ เน้นยี่ห้อและรุ่นที่หาซื้อได้ง่าย ราคาไม่แพง ถ้าปั๊มเสียก็ต้องหาตัวใหม่มาเปลี่ยนได้ทันที ดังนั้นที่นิยมใช้นำมาใช้งานก็กันก็คือปั๊มน้ำตู้ปลา

ปั๊มตู้ปลาที่นิยมนำมาใช้เพราะราคาถูก หาซื้อได้ง่าย และไม่ค่อยมีปัญหาเรื่องไฟรั่ว มีทั้งตัวเล็กจนไปถึงตัวใหญ่ ยี่ห้อที่นิยมใช้งานกัน เช่น Sonic รุ่นที่นำมาแนะนำมี 2 รุ่น คือ AP2500 และ AP3500

สเปคของปั๊มสูบน้ำ Sonic AP2500

• ใช้กับไฟฟ้าบ้าน AC220-240V
• กำลังไฟฟ้า 30-32 วัตต์
• อัตราการจ่ายน้ำได้สูงสุด 2,000 ลิตร/ชั่วโมง
• ส่งน้ำได้สูงระยะ 2.0 เมตร
• เหมาะสำหรับทำโต๊ะปลูกผักโต๊ะเล็ก ใช้รางปลูกผักไม่เกิน 6 เส้น

สเปคของปั๊มสูบน้ำ Sonic AP3500

• ใช้กับไฟฟ้าบ้าน AC220-240V
• กำลังไฟฟ้า 60 วัตต์
• อัตราการจ่ายน้ำได้สูงสุด 2,800 ลิตร/ชั่วโมง
• ส่งน้ำได้สูงระยะ 2.8 เมตร
• เหมาะสำหรับทำโต๊ะปลูกผักโต๊ะใหญ่ ใช้รางปลูกผัก 8-10 เส้น สามารถส่งน้ำขึ้นโต๊ะปลูกผักยาว 12 เมตรได้สบาย

ข้อดีอีกอย่างของปั๊มน้ำรุ่น Sonic AP3500 ก็คือสามารถนำเอาข้อต่อพีวีซีเกลียวนอกขนาด 1/2 นิ้ว มาใช้แทนของเดิมได้ สวมสายยางเส้นใหญ่เข้ากับตัวปั๊มได้ง่ายขึ้น